Opis

W grupie kwarcu ametyst jest najbardziej cenionym z kamieni. W starożytności ametyst był używany jako talizman przeciw pijaństwu, stąd jego nazwa po grecku oznaczająca „trzeźwy”.

Pochodzenie

Ametyst występuje w druzach, szczelinach i złożach okruchowych na Madagaskarze, w Urugwaju, w Brazylii, Zambii. Ponadto znajdowany jest w Birmie, Indiach, Kanadzie, USA, Sri Lance, Rosji, również w Polsce, w okolicach Krzeszowic i w dolomitach Skupniowego Upłazu w Tatrach. Szczególnie cenione są te ametysty z Betafo, północnowschodniej części Madagaskaru.

Kryształy ametystu narastają zawsze na podłożu. Ponieważ słupki słabo się wykształcają, dlatego wśród kamieni przeważają czubki kryształów, tzw. ametyst wierzchołkowy, cechujący się najintensywniejszą barwą. Przyczyną zabarwienia ametystu jest żelazo, poddane na przestrzeni milionów lat działaniu wysokoenergetycznego promieniowania radioaktywnego, oraz inne centra barwne, czyli miejsca lokalnego zakłócenia elektromagnetycznego. Na skutek wygrzania w temperaturze 470-750°C powstają ametysty jasnożółte, czerwonobrązowe, zielone lub nawet bezbarwne. Ponadto występują ametysty, które w świetle dziennym stopniowo bledną. Aby przywrócić im pierwotną barwę, poddaje się je oddziaływaniu promieni radu.

Wskazówki

Najbardziej atrakcyjnie ametyst prezentuje swoje walory w świetle naturalnym. Najpiękniejsze barwy uzyskują odmiany ciemniejsze, te są też najbardziej poszukiwane i uzyskują najwyższą cenę. Najlepsze gatunki fasetuje się, z innych wykonuje się przedmioty rzemiosła artystycznego.

Mity

W przeszłości ametyst był ulubionym kamieniem dostojników kościelnych.

Purpura przez stulecia uznawana była za kolor królewski, dlatego jest zrozumiałe, dlaczego od wieków jest pożądanym klejnotem.

Leonardo da Vinci wspominał, że ametyst ma moc odpędzania grzesznych myśli i zwiększa jasność umysłu.

Jako że ametystowi przypisywano działanie umacniania celibatu i pobożności, był od średniowiecza ważnym kamieniem ozdobnym kościoła katolickiego. Ametyst był nazywany kamieniem biskupim, i nic dziwnego, bowiem niektórzy biskupi noszą pierścienie z ametystem po dziś.

Ametyst uznawano za skuteczne remedium na pijaństwo. Nazwa pochodzi z języka greckiego (méthystos - pijany, a - przeczenie czyli "trzeźwy"). Według greckich wierzeń, picie wina z czar ametystowych zabezpieczało pijącego przed upiciem się. Do dziś ametyst uznawany jest za kamień trzeźwości.

Ametyst jest wymieniany jako jeden z kamieni pektorału Aarona (Wj 28:19; Wj 39:12). W Apokalipsie Św. Jana stanowi ozdobę dwunastej warstwy fundamentu niebieskiego Jeruzalem (Ap 21:20). [wiki]

Ametysty znajdują się wśród brytyjskich klejnotów króleskich. Caryca Katarzyna Wielka wysłała na Ural tysiące robotników w poszukiwaniu kamieni najwyższej jakości, stąd też pochodzi określenie “syberyjska jakość”.